Senior onderzoeker Zorg vanuit Patiëntenperspectief
Publicatie
Publicatie datum
Laaggeletterdheid en gezondheid: stand van zaken.
Heide, I. van der, Rademakers, J. Laaggeletterdheid en gezondheid: stand van zaken. Utrecht: NIVEL, 2015. 74 p.
Download de PDF
Mensen die moeite hebben met lezen en schrijven, hebben meer kans op een slechtere gezondheid dan mensen die niet ‘laaggeletterd’ zijn. Naar schatting veroorzaakt laaggeletterdheid jaarlijks 127 miljoen euro extra aan zorgkosten.
Het NIVEL onderzocht welke gezondheidsuitkomsten specifiek slechter zijn bij laaggeletterden. Het rapport is geschreven in opdracht van Stichting Lezen & Schrijven en onlangs gepresenteerd tijdens de bijeenkomst Alles is Gezondheid.
Minder gezond
Mensen die moeite hebben met lezen en schrijven voelen zich, zowel lichamelijk als geestelijk, vaker minder gezond dan niet-laaggeletterden. Ook hebben zij een grotere kans eerder te sterven, maken ze meer gebruik van huisartsenzorg en ziekenhuiszorg en minder gebruik van preventieve zorg en nazorg. Daarnaast hebben laaggeletterden met een chronische ziekte meer moeite met zelfmanagement en meer kans op slechtere gezondheidsuitkomsten.
Extra aandacht
“Laaggeletterden zijn over het algemeen slechter af wat hun gezondheid betreft”, stelt NIVEL-afdelingshoofd Jany Rademakers. “Ze vormen een kwetsbare groep, die extra aandacht zou moeten krijgen.”
Tools
Daarvoor is onderzoek nodig naar effectieve manieren om laaggeletterden en mensen met lage gezondheidsvaardigheden te informeren en te betrekken bij hun eigen gezondheid en zorg. “Daar weten we nog heel weinig van”, vervolgt ze. “Voor zorgverleners zijn verschillende tools ontwikkeld om ze te helpen mensen met lage gezondheidsvaardigheden en laaggeletterden te ondersteunen, maar die lijken nog weinig te worden gebruikt. Het is ook belangrijk om na te gaan waar dat door komt.”
Het NIVEL onderzocht welke gezondheidsuitkomsten specifiek slechter zijn bij laaggeletterden. Het rapport is geschreven in opdracht van Stichting Lezen & Schrijven en onlangs gepresenteerd tijdens de bijeenkomst Alles is Gezondheid.
Minder gezond
Mensen die moeite hebben met lezen en schrijven voelen zich, zowel lichamelijk als geestelijk, vaker minder gezond dan niet-laaggeletterden. Ook hebben zij een grotere kans eerder te sterven, maken ze meer gebruik van huisartsenzorg en ziekenhuiszorg en minder gebruik van preventieve zorg en nazorg. Daarnaast hebben laaggeletterden met een chronische ziekte meer moeite met zelfmanagement en meer kans op slechtere gezondheidsuitkomsten.
Extra aandacht
“Laaggeletterden zijn over het algemeen slechter af wat hun gezondheid betreft”, stelt NIVEL-afdelingshoofd Jany Rademakers. “Ze vormen een kwetsbare groep, die extra aandacht zou moeten krijgen.”
Tools
Daarvoor is onderzoek nodig naar effectieve manieren om laaggeletterden en mensen met lage gezondheidsvaardigheden te informeren en te betrekken bij hun eigen gezondheid en zorg. “Daar weten we nog heel weinig van”, vervolgt ze. “Voor zorgverleners zijn verschillende tools ontwikkeld om ze te helpen mensen met lage gezondheidsvaardigheden en laaggeletterden te ondersteunen, maar die lijken nog weinig te worden gebruikt. Het is ook belangrijk om na te gaan waar dat door komt.”