Functie praktijkondersteuner huisartsenzorg (POH) waardevol: huisartsenpraktijken wensen behoud of uitbreiding

De functie praktijkondersteuner huisartsenzorg (POH) maakt sinds 1999 deel uit van de huisartsenpraktijk in Nederland. Inmiddels is in de meeste praktijken een POH werkzaam. Meestal betreft dit een POH Somatiek (POH-S) en vaak ook een POH Geestelijke Gezondheidszorg (POH-GGZ). Het overgrote deel van de praktijken geeft bovendien aan de POH-functies te willen behouden of uitbreiden. Dit blijkt uit onderzoek van het Nivel.

Van alle huisartsenpraktijken geeft 45% aan de POH-S te willen uitbreiden, 49% de POH-GGZ en 53% de POH-Ouderen. Een kleiner deel, zo’n 35%, wil de POH-Jeugd uitbreiden.

Praktijkondersteuners verrichten ongeveer een vijfde deel van het werk (in uren) in de huisartsenpraktijk

Van alle POH’s heeft de POH-S met 11,6% het grootste aandeel in de totale capaciteit in uren in de huisartsenpraktijk. De POH-GGZ verzorgt 5,6% van het totaal aantal uren in de praktijk, gevolgd door de POH-Ouderen (1,6%) en de POH-Jeugd (0,6%). Daarmee vormen de POH-functies na de huisartsen en doktersassistenten de grootste functiegroep in huisartsen(dag)zorg.

Verdeling van de totale capaciteit (in aantal uren) in de huisartsenpraktijk naar functie (n=931), najaar 2021 (fragment uit factsheet)

De POH-GGZ en POH-S besteden meer van hun tijd in direct contact met de patiënt dan de huisarts of doktersassistent

De POH-GGZ (80%) en POH-S (71%) besteden een hoger percentage van hun tijd aan direct-patiëntgebonden taken dan de huisarts (62%) en de doktersassistent (68%). Aan indirect-patiëntgebonden taken is de POH-S daarnaast 19% van zijn tijd kwijt en de POH-GGZ 15%. Voor niet-patiëntgebonden taken liggen deze percentages respectievelijk op 9% en 5%. De huisarts en doktersassistent besteden beiden 21% aan indirect-patiëntgebonden taken, voor niet-patiëntgebonden taken liggen deze percentages op 17% en 11%..

POH-S richt zich met name op vervolgafspraken, leefstijlvoorlichting en herhaalcontroles

De POH-S maakt in veel praktijken zelf de vervolgafspraken volgend op het consult. Daarnaast zorgt de POH-S voor voorlichting met betrekking tot leefgewoonten aan patiënten met specifieke aandoeningen en voert hij of zij de controles uit bij patiënten met een chronische ziekte, denk aan hypertensiecontrole, controle op hart- en vaatziekten, diabetescontrole en astma/COPD-controle.

De POH-functie is anno 2021 een belangrijke functie in de huisartsenpraktijk. Dit blijkt niet alleen uit het feit dat zij zo’n 20% van de capaciteit in uren in een huisartsenpraktijk voor hun rekening nemen, maar ook uit de intentie van praktijken om hun capaciteit in uren en hun takenpakket uit te breiden. Art van Schaaijkpostdoc onderzoeker Arbeids- en Organisatievraagstukken in de Gezondheidszorg

Over het onderzoek

In 2021 heeft het Nivel een praktijkenquête uitgezet onder alle huisartsenpraktijken in Nederland. De enquête is ingevuld door 931 huisartsenpraktijken (respons 24%). De totale respons vormt een goede afspiegeling van de huisartsenpraktijken in Nederland, zowel qua praktijkvorm (solo, duo, groep) als qua regio.

Dit onderzoek is uitgevoerd binnen het onderzoeksprogramma Arbeids- en Organisatievraagstukken in de Gezondheidszorg van prof. dr. Ronald Batenburg.