Gegevens huisartsen bevestigen meer gezondheidsklachten bij patiënten in regio IJmond

Inwoners van de regio IJmond, een gebied met veel industrie, rapporteren meer acute klachten aan de huisarts dan inwoners van andere gebieden in Nederland. Ook stelt de huisarts in deze regio vaker bepaalde chronische aandoeningen vast. De klachten doen zich voor in verschillende orgaansystemen, waaronder luchtwegen, maagdarmkanaal, hart, huid en ogen. Dit blijkt uit een analyse van ruim 30.000 patiëntdossiers door onderzoekers van het Nivel.

In de gezondheidsverkenning vergeleken we de regio IJmond met andere gebieden die een vergelijkbare industriële activiteit kennen en met gebieden met een agrarisch karakter waar geen bekende grote milieublootstelling is. Wat opvalt is dat er in de regio IJmond een hogere kans is op klachten als misselijkheid, symptomen van het oog, hoofdpijn, benauwdheid, jeuk en pijn op de borst. Ook chronische aandoeningen aan het hart, diabetes en longkanker worden rond IJmond vaker gediagnostiseerd. COPD wordt hier vaker vastgesteld in vergelijking met het platteland.

Bewoners ongerust over industriële uitstoot

Bij bewoners van IJmond bestaat al langere tijd de indruk dat het industrieterrein aldaar de omgeving belast. Eerdere onderzoeken hebben zich al gericht op chronische aandoeningen. De focus van deze nieuwe, aanvullende gezondheidsverkenning richt zich primair op acute gezondheidsklachten, op basis van patiëntdossiers van huisartsen over een periode van zeven jaar (2013-2019). Er kan niet met zekerheid worden vastgesteld of de gevonden acute klachten worden veroorzaakt door uitstoot van bijvoorbeeld de lokale industrie. In eerdere onderzoeken zijn leefstijl (bijvoorbeeld roken), werkgerelateerde blootstelling en luchtvervuiling als mogelijke oorzaken genoemd.

We zijn altijd voorzichtig met conclusies over oorzaken, maar de gegevens laten zonder twijfel zien dat gezondheidsklachten en aandoeningen in aard en aantal afwijken in deze regio, waar mensen al langer ongerust zijn over industriële uitstoot. We kunnen die zorg niet wegnemen. Het beeld van klachten en chronische aandoeningen is consistent over alle jaren. Michel DückersProgrammaleider Rampen en Milieudreigingen

Volgens de onderzoekers is het van belang om de situatie te blijven monitoren.

Over het onderzoek

Voor de gezondheidsverkenning is gebruikgemaakt van geanonimiseerde gegevens van 9 huisartspraktijken in de regio IJmond. Deze gegevens zijn vergeleken met huisartsgegevens van een selectie van 31 praktijken uit Nivel Zorgregistraties Eerste Lijn. Het gaat om controlegebieden met vergelijkbare industriële activiteit als IJmuiden (8 huisartsenpraktijken) en plattelandsgebieden in andere regio’s zonder hoge concentratie bekende milieublootstellingen (23 praktijken).

Bij het Nivel maakt dit onderzoeksproject deel uit van het onderzoeksprogramma Rampen en Milieudreigingen van programmaleider prof. dr. Michel Dückers, met gebruikmaking van gegevens van Nivel Zorgregistraties Eerste Lijn.