Jaarcijfers van 2023: praktijkhoudende verloskundigen maken de langste werkweken

Het aantal praktiserende verloskundigen in Nederland is in 2023 voor het eerst niet gestegen. De beroepsgroep vergrijst en de instroom in het beroep vlakt af. Tegelijkertijd blijft het verschil in werkzame uren groot tussen praktijkhouders (60 uur per week) en verloskundigen die in loondienst of het ziekenhuis werken (27 tot 44 uur per week). Dit blijkt uit de peiling in 2023 van Nivel Beroepenregistraties in de Zorg.

Hoewel het aantal BIG-registreerde verloskundigen ook in 2023 hoger lag dan in de jaren ervoor, is het aantal dat daadwerkelijk praktiseert vorig jaar – voor het eerst – gedaald. Uitstroom door pensionering, vervroegde uittreding en vertraging in de opleidingsinstroom liggen ten grondslag aan deze trend. De grootte van de groep werkzame verloskundigen is tussen 2018, 2021 en 2023 qua werkzame uren niet veel veranderd. Daarmee blijft zichtbaar dat verloskundigen die (mede)eigenaar zijn van een praktijk in de eerste lijn meer uren maken dan hun collega’s die in loondienst werken.

Werkweken van ruim 60 uur per week voor zelfstandig gevestigde verloskundige

Van de verloskundigen die in 2023 aan het Nivel-registratie deelnamen, is 60% zelfstandig gevestigd, zij bestieren (mede) een eigen praktijk in de eerste lijn. Van deze groep werkt bijna driekwart fulltime (0,91 fte). Als alle uren aan beschikbaarheids- en achterwachtdiensten worden meegeteld, werken zij gemiddeld ruim 60 uur per week. Verloskundigen in de eerste lijn die in loondienst zijn, werken gemiddeld 44 uur per week en verloskundigen in de tweede lijn die in loondienst zijn, gemiddeld 27 uur per week.

Redenen uitstroom: naast pensionering ook loopbaanswitch, werkdruk en persoonlijke omstandigheden

Voor de peiling onder verloskundigen zijn, zoals gebruikelijk, ook verloskundigen uitgenodigd die niet meer in het beroep werkzaam zijn. De groep die hierop reageert, laat zien dat pensionering zeker niet de enige reden is voor uitstroom uit het vak. Ruim driekwart noemt ook redenen die te maken hebben met een loopbaanswitch, met persoonlijke omstandigheden, werkdruk , onregelmatige diensten en met toegenomen regelgeving.

Over het onderzoek

In 2023 werd een uitnodiging voor deelname aan de Nivel-peiling uitgedaan naar alle leden van de Koninklijke Nederlandse Organisatie van Verloskundigen (KNOV), naar verloskundigen die eerder deelnamen aan de Nivel-beroepenregistratie en naar werkzame én niet meer werkzame verloskundigen via andere kanalen. In totaal zijn 816 volledig ingevulde vragenlijsten geanalyseerd. In de responsgroep zaten verloskundigen die werkzaam zijn in de eerste lijn en verloskundigen die al wat langer werkzaam zijn, relatief oververtegenwoordigd. De verschillende groepen verloskundigen waren wel voldoende vertegenwoordigd in het onderzoek om een valide vergelijking te kunnen maken.
Het Nivel onderzoekt al sinds 1983 – in samenwerking met de beroepsvereniging KNOV – de arbeidsmarkt van verloskundigen in Nederland. Alle jaarrapportages over deze beroepsgroep vindt u bij Nivel Beroepenregistraties in de Zorg - cijfers over zorgberoepen.