Schrappen vergoeding vitamine D raakt kleine groep (5%) kwetsbare mensen

Per 1 januari 2023 wordt het gebruik van hoge sterktes vitamine-D-middelen op recept ter preventie of behandeling van een vitamine-D-tekort niet meer vergoed uit de basisverzekering. Zorginstituut Nederland verzocht het Nivel de gevolgen te monitoren. De resultaten hiervan laten zien dat twee derde van de groep kwetsbare mensen doorgaat met het gebruik van vitamine D, dat ongeveer een vijfde nog vitamine D op voorraad heeft en deze gebruikt en dat zo’n 5% ermee stopt, vooral vanwege de kosten.

Het onderzoek naar de eerste effecten van de pakketmaatregel is specifiek gericht op kwetsbare groepen mensen die in 2022 - op recept - vitamine D in hoge sterkte gebruikten. We hebben bekeken of deze kwetsbare groepen vitamine D al dan niet zijn blijven gebruiken en wat hun redenen hiervoor waren.

Pakketmaatregel leidt tot stoppen bij 5% van de kwetsbare mensen

Het niet meer vergoeden van vitamine D verdeelt de kwetsbare groep mensen die het middel voorheen op recept kregen voorgeschreven, in de volgende vier categorieën:

Fragment uit infographic Effecten van de pakketmaatregel vitamine D per 2023, op kwetsbare groepen

Situatie in 2023, we onderscheiden:

• mensen die doorgaan met gebruik van vitamine D en dit zelf betalen (ongeveer 65%):
  • deels zijn dit mensen die hetzelfde vitamine-D-middel blijven gebruiken (45%, situatie 2 in de figuur)
  • deels zijn dit mensen die overstappen naar een ander (goedkoper) vitamine-D-middel, vooral vanwege de kosten (20%, situatie 3)
• mensen die de vitamine D nog op voorraad hebben uit 2022 (20%, situatie 1). Van deze groep heeft ruim twee derde de intentie door te gaan, maar is ook klein deel van plan te stoppen.
• mensen die stoppen met het gebruik van vitamine D (5%, vak 4), vooral vanwege de kosten
• mensen voor wie de situatie ‘anders’ was (10%); dit aandeel is niet opgenomen in de figuur

Kortom, we zien dat het grootste deel vitamine D blijft gebruiken (65%), maar ook zien we dat een klein deel stopt (5%); vooral vanwege de kosten. En dit aandeel kan nog iets groeien, aangezien een deel van de gebruikers die het vitamine-D-middel nog op voorraad heeft, zegt te gaan stoppen als de voorraad op is (6-7%).

Stoppen met vitamine-D-gebruik is ongewenst effect van pakketmaatregel

Voor kwetsbare mensen voor wie vitamine D noodzakelijk is, is het feit dat zij stoppen met het gebruik een ongewenst effect, wat kan leiden tot een vitamine-D-tekort. Het is belangrijk om het (stoppen met) vitamine-D-gebruik goed te blijven monitoren en waar nodig het gebruik te bevorderen.

Over het onderzoek

Het onderzoek geeft inzicht in de eerste effecten van de pakketmaatregel die per 1 januari 2023 is ingegaan. De dataverzameling onder kwetsbare groepen heeft plaatsgevonden ongeveer 5 tot 6 maanden na het ingaan van de maatregel. De langetermijneffecten van de maatregel blijven daardoor nog onbekend. Zorginstituut Nederland heeft op basis van de resultaten van het onderzoek een advies aan de minister van VWS uitgebracht.