Vier op de tien hulpmiddelgebruikers betalen zelf een deel van hun verzekerd hulpmiddel

Van de hulpmiddelgebruikers gaf 38% aan in 2020 eigen betalingen - zoals het eigen risico en wettelijke eigen bijdragen - te hebben gedaan voor een hulpmiddel dat onder de verzekerde zorg valt. De mediaan, dat is de middelste waarde bij een sortering van alle waarden van laag naar hoog, van de eenmalige eigen betalingen voor deze hulpmiddelen is € 250 per hulpmiddelgebruiker. Voor alle jaarlijks terugkerende betalingen is die mediaan € 127. Dit blijkt uit onderzoek binnen het Nivel Consumentenpanel Gezondheidszorg, in opdracht van VWS. Het rapport is inmiddels aangeboden aan de Tweede Kamer.

Voor mensen met een beperking zijn hulpmiddelen essentieel om te kunnen functioneren en om mee te kunnen doen in de samenleving. Denk daarbij aan een rolstoel, een gehoorapparaat of aan stoma- en incontinentiemateriaal. Het meest gebruikte hulpmiddel dat onder de verzekerde zorg valt is een kunstgebit of gebitsprothese: ruim vier op de tien hulpmiddelengebruikers (42,5%) geven aan een kunstgebit of gebitsprothese te hebben. Andere veelgebruikte verzekerde hulpmiddelen zijn een gehoorapparaat (27,9%), beugels in de badkamer of het toilet (17,3%) en steunkousen (15,3%). Mensen die ernstig beperkt zijn in hun activiteiten gebruiken de meeste hulpmiddelen, namelijk vijf verschillende.

Fragment uit het rapport Eigen betalingen voor hulpmiddelgebruikers: een vragenlijstonderzoek. De grafiek geeft (de hoogte van) eigen betalingen weer die hulpmiddelgebruikers zelf hebben gerapporteerd voor bijvoorbeeld aanschaf, onderhoud, reparatie en verzekering van hulpmiddelen of aanpassingen.

Kosten verzekerde zorg ingeperkt door wettelijke maatregelen

De kosten die hulpmiddelgebruikers maken voor verzekerde zorg, worden beperkt door factoren als: de hoogte van het verplicht eigen risico; het feit dat eigen bijdragen alleen gelden voor bepaalde hulpmiddelen en zorgkosten; en het abonnementstarief van de Wmo, dat een vast tarief is voor de eigen bijdragen aan Wmo-voorzieningen. Hiernaast kunnen hulpmiddelgebruikers kosten hebben voor niet-verzekerde zorg. Van de hulpmiddelgebruikers geeft 77% aan kosten te maken voor zorg die niet vergoed wordt. Dit kunnen kosten zijn voor bijvoorbeeld de tandarts, zelfzorggeneesmiddelen of een hulpmiddel zoals een bril, rollator of traplift die niet vergoed wordt. Deze kosten wordt niet ingeperkt door wettelijke maatregelen. Daardoor liggen de totale kosten voor hulpmiddelgebruikers hoger en zijn de verschillen in kosten tussen hulpmiddelgebruikers groter.

Het onderzoek

Er is een vragenlijstonderzoek uitgevoerd onder leden van het Nivel Consumentenpanel Gezondheidszorg. Dit panel heeft als doel op landelijk niveau informatie te verzamelen over de meningen en kennis, verwachtingen en ervaringen van gebruikers van de gezondheidszorg. In maart 2021 is de vragenlijst verstuurd naar 7500 leden van het panel; de ingevulde vragenlijsten van 3120 hulpmiddelgebruikers zijn meegenomen in de analyses. Het onderzoek is uitgevoerd in opdracht van het ministerie van VWS.