E-healthmonitor 2.0: gebruik digitale zorg neemt toe maar nog lang niet altijd effectief

In alle zorgsectoren wordt in 2021 meer gebruikgemaakt van digitale zorg (e-health) dan in 2019. Dit komt mede door corona. Zorggebruikers en zorgverleners denken er positief over, maar er zijn ook zorgen. Zorgverleners ervaren een hogere werkdruk en patiënten weten vaak niet goed welke mogelijkheden er zijn. Meer kennis en een andere manier van werken is nodig om dit te voorkomen. Dat blijkt uit de E-healthmonitor 2021 van het RIVM, NeLL en het Nivel.

In de E-healthmonitor onderzoeken we de ontwikkelingen en het gebruik van e-health in de zorg. Vandaag overhandigt het RIVM de resultaten aan minister Ernst Kuipers.

Meer digitaal contact

Met name videobellen nam enorm toe. Waar in 2021 de helft van de artsen en verpleegkundigen op die manier contact had met een patiënt en/of naaste, kwam dit in 2019 nog nauwelijks voor. Ook bieden meer zorgorganisaties een ‘patiëntportaal’ aan, een app of een website waarin je je medische gegevens kunt zien. Hierin was bij huisartsen een stijging te zien van 42% in 2019 naar 79% in 2021. Hoewel zorgmedewerkers steeds meer e-health gebruiken, doen zij dat niet bij al hun patiënten. Onder patiënten is namelijk het gebruik van e-health niet zo sterk gegroeid. Dat is ook te zien bij ‘telemonitoring’ (meten op afstand van bijvoorbeeld bloeddruk). Ongeveer de helft van de huisartsen maakte hier gebruik van, het overgrote deel van hun patiënten niet.

Anders organiseren van zorg noodzakelijk

De zorg kent met de vergrijzing en stijgende personeelstekorten grote uitdagingen. Ook loopt het aantal mensen met een chronische ziekte op. Digitale middelen kunnen voor verlichting zorgen, maar daarvoor moet nog veel gebeuren. Zo is het voor zorgmedewerkers en zorggebruikers, ondanks het stijgende gebruik, nog niet altijd duidelijk hoe digitale zorg het beste kan worden ingezet. Digitale zorg is niet iets ‘voor erbij’, zoals nu wordt ervaren, maar moet een vast onderdeel zijn van de zorg. Het anders organiseren van de zorg is hiervoor noodzakelijk.

Kansen voor verbetering

De onderzoekers zien kansen op het gebied van financiering en kwaliteit van zorg. Ook moet de kennis van zorgmedewerkers over digitale zorg omhoog. En om zorggebruikers de meerwaarde te laten zien, is het belangrijk dat digitale zorg beter toegankelijk en gebruiksvriendelijk wordt.

Coronacrisis gaf gebruik digitale middelen extra impuls

Hoewel digitale zorg de afgelopen jaren steeds meer van de grond kwam, kreeg dit door de coronacrisis een extra impuls. Zowel zorgmedewerkers als zorggebruikers zijn positiever over digitaal contact dan voor de coronacrisis. Wat de impact van de coronacrisis op het gebruik van e-health precies is, wordt verder onderzocht. Die resultaten volgen later dit jaar.

Door COVID hebben we thuismonitoring sneller van de grond gekregen voor patiënten met Parkinson, chronische darmziekten, diabetes en hartfalen. Op die manier proberen we patiënten ook uit het ziekenhuis te houden.Zorgmedewerker tijdens een focusgroep

Over E-healthmonitor 2021

De eerste E-healthmonitor (2013-2020), werd uitgevoerd door het Nivel en Nictiz. Sinds oktober 2020 zijn het RIVM, het Nivel en het National eHealth Living Lab (NeLL) op verzoek van het ministerie van VWS van start gegaan met de E-healthmonitor 2.0 voor de jaren 2021-2023. We onderzoeken hierin het huidige aanbod en gebruik van digitale zorg aan de hand van vragenlijsten onder artsen, verpleegkundigen, zorggebruikers en chronisch zieken. Ook houden we focusgroepen met beleidsmedewerkers uit diverse zorgsectoren. De komende jaren blijven we deze ontwikkeling volgen, kennis verzamelen en delen.

Direct naar de publicaties bij dit bericht:

Altijd op de hoogte blijven van Nivel-nieuws? Abonneer u op onze attendering!