Mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden hebben meer moeite met het naleven van de coronamaatregelen

Drie op de tien Nederlanders (29%) hebben moeite met de Nederlandse taal en/of met het vinden, begrijpen en toepassen van gezondheidsinformatie. Dit geldt ook voor informatie over corona en de coronamaatregelen, waarbij met name het begrijpen van de grote hoeveelheid – vaak tegenstrijdige – informatie lastig is. Doordat ze de achtergrond van een maatregel vaak niet begrijpen, is het voor mensen uit deze groep lastiger deze op te volgen. Dit blijkt uit onderzoek van het Nivel.

Door middel van interviews is onderzocht of mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden de informatie rondom COVID-19 voldoende begrijpen en of zij moeite hebben met het naleven van de maatregelen. De uitkomsten van dit onderzoek kunnen door de overheid en zorgprofessionals worden gebruikt voor het verbeteren van de informatieverschaffing over corona aan deze groep mensen.

COVID-informatie: te veel, te ingewikkeld en vaak tegenstrijdig

De geïnterviewde mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden geven duidelijk aan dat ze de informatie rondom COVID-19 moeilijk vinden, omdat het erg veel is en bovendien vaak te ingewikkeld en tegenstrijdig. Vrijwel iedereen volgt de persconferenties, maar heeft daarna behoefte aan extra informatie om alles te kunnen begrijpen. Voor aanvullende informatie praten de deelnemers met naasten of zoeken ze soms op internet. Opvallend is dat de socialmedia-kanalen niet als betrouwbare bron van informatie worden beschouwd. Opmerkelijk is ook dat aangepast, vereenvoudigd informatiemateriaal over COVID-19 niet door de deelnemers wordt gebruikt. Persoonlijk contact met een deskundige (bijvoorbeeld de eigen zorgverlener) voor uitleg en beantwoording van vragen zou door sommige deelnemers op prijs worden gesteld.

Naleven coronamaatregelen moeilijker bij minder vertrouwen

Wat betreft het naleven van maatregelen lopen mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden en anderen tegen vergelijkbare problemen op. Afstand houden en het beperken van contact met de ander (vooral familieleden) zijn de lastigste. Als mensen de achtergrond van een maatregel niet begrijpen, wat regelmatig voorkwam in het onderzoek, vinden zij het moeilijker om zich eraan te houden.
Daarnaast is er een duidelijke relatie tussen de mate waarin mensen de maatregelen opvolgen en het vertrouwen dat ze hebben in de overheid. Dit punt kwam regelmatig in de interviews aan de orde. Gebrek aan vertrouwen is in deze groep mogelijk sterker dan in de algemene bevolking.

Vooral behoefte aan ondersteuning bij het huishouden doen

Al onze deelnemers zijn chronisch ziek en/of hebben gezondheidsklachten. Uitgestelde zorg is voor sommigen van hen een probleem. Daarnaast geven zij aan behoefte te hebben aan ondersteuning bij het huishouden, bij het boodschappen doen en bij andere zaken waarvoor men de deur uit moet. Met name deelnemers met een chronische ziekte zijn bang besmet te raken met COVID-19 en durven minder goed zelf de deur uit te gaan. Ook geven verschillende deelnemers aan dat ondersteuning welkom is bij het gebruik van internet, de computer of apps.

Over het onderzoek

Voor het onderzoek heeft het Nivel 28 mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden geïnterviewd die bovendien een chronische ziekte en/of gezondheidsklachten hadden. De deelnemers zijn geworven via het Nationaal Panel Chronisch zieken en Gehandicapten (NPCG) en via de Stichting Lezen en Schrijven.