Gronings Perspectief fase 4: impact van de gaswinningsproblematiek op bewoners

Duur: jan 2023 - dec 2026

Achtergrond

De gaswinningsproblematiek heeft al jaren grote gevolgen voor bewoners in de provincie Groningen. Bevingen, schade aan huizen en bezit, langdurige versterkingsprogramma’s, diversiteit aan regelingen, bouwwerkzaamheden in dorpen en voortdurende onzekerheid zijn van invloed op bewoners. Het werkt door in hun welzijn en gezondheid, ervaren veiligheid, vertrouwen in overheden en instanties en toekomstverwachtingen. Aanvullend spelen er ook andere ontwikkelingen en onzekerheden die de problemen verder compliceren, zoals onzekere energieprijzen, stijgende bouwkosten, de afhankelijkheid van Groninger gas door de oorlog in Oekraïne en de maatschappelijke discussie over afbouw van de gaswinning. Daarnaast zal de komende periode opvolging worden gegeven aan de conclusies van de parlementaire enquête. Samen met Rijksuniversiteit Groningen maakt het Nivel deel uit van onderzoeksgroep Gronings Perspectief die sinds 2016 een onafhankelijke “vinger aan de pols” houdt.

Doel

Het doel van Gronings Perspectief is om het maatschappelijk belang te dienen door middel van onafhankelijk onderzoek, in afstemming met een begeleidingscommissie van belanghebbenden uit beleid, praktijk en wetenschap, om een vinger aan de pols te houden met betrekking tot de psychosociale impact van de gaswinningsproblematiek. Gronings Perspectief beoogt bij te dragen aan de collectieve beeld- en oordeelsvorming over wat goed gaat en wat beter kan/moet, in het belang van bewoners en potentieel kwetsbare groepen in het bijzonder.

Methode

Gronings Perspectief maakt gebruik van kwantitatieve en kwalitatieve onderzoeksmethoden. In het kader van het kwantitatieve onderzoek worden jaarlijks meerdere vragenlijstmetingen uitgevoerd bij het Groninger Panel van het Sociaal Planbureau Groningen met een representatieve afspiegeling van de inwoners van de provincie Groningen. Daarnaast worden vragenlijsten uitgezet bij bewoners van huizen in het versterkingsprogramma van de Nationaal Coördinator Groningen. Ook vindt analyse plaats van de gezondheidsmonitor van de GGD Groningen, periodiek uitgezet onder volwassenen en jeugd in het voortgezet onderwijs. Tot slot worden huisartsgegevens geanalyseerd om veranderingen in acute klachten, chronische aandoeningen en zorggebruik te monitoren. De kwantitatieve methoden stellen in staat om ontwikkelingen over de tijd te volgen. Het kwalitatieve onderzoek is bedoeld om verdieping aan te brengen en in kaart te brengen hoe bewoners en professionals de gaswinningsproblematiek ervaren. Door middel van rijke data uit interviews richten we ons op een dieper begrip van de impact van de problematiek en het vergaren van nieuwe kennis over oplossingsrichtingen, sociale relaties, processen die individueel welzijn beïnvloeden en de kloof tussen leef- en systeemwereld. Rondom de opzet, uitvoering en resultaten van Gronings Perspectief vindt voortdurend afstemming plaats met een brede begeleidingscommissie en klankbordgroepen met bewoners en professionals.