Naar een lerend zorgsysteem voor de acute zorg: haalbaarheidsstudie indicatoren zorgcoördinatie acute zorg

Duur: apr - sep 2024

Achtergrond

Door de toenemende schaarste aan zorgpersoneel en het toenemende aantal patiënten staan de toegankelijkheid en de kwaliteit van de zorg, inclusief de acute zorg, onder druk. Patiënten ontvangen acute zorg als zij een gezondheidsprobleem hebben waarvoor zo snel mogelijk zorg nodig is. Zorgcoördinatie zou moeten bijdragen aan meer passende zorg doordat patiënten eerder op de juiste plek terecht komen, de druk op de acute zorgketen wordt verminderd, het triageproces beter wordt ingericht, en doordat het zou bijdragen aan het behoud van de benodigde menskracht in de acute zorgketen.

Tegen die achtergrond is in 2019 is het programma 'pilots zorgcoördinatie' gestart, waarin ruimte werd geboden aan regionale pilots. Het programma leidde tot brede erkenning van de meerwaarde van zorgcoördinatie. De algemene conclusie was dat er veel aanwijzingen zijn dat zorgcoördinatie substantieel bijdraagt aan efficiënter gebruik van zorgcapaciteit, leidt tot juiste zorg, en dat er in de toekomst blijvend op zorgcoördinatie ingezet moet worden. De resultaten van de pilots zijn vertaald naar het Advies Landelijke Inrichting Zorgcoördinatie. Koepelorganisaties en VWS hebben afspraken gemaakt over de brede introductie van Zorgcoördinatie, beginnend in 2025. Hoe zorgcoördinatie gaat worden ingevuld kan per regio verschillen. Een van de conclusies was echter dat op verschillende onderdelen landelijke regie gewenst is, inclusief een landelijke monitor van de impact. Tot dusver is het echter nog niet gelukt om een set van bruikbare, haalbare en breed gedragen indicatoren samen te stellen, op basis waarvan de implementatie en de resultaten van zorgcoördinatie zichtbaar kunnen worden gemaakt.  

Doel

1. Ontwikkelen van een set van breed gedragen en helder gedefinieerde, zinvolle indicatoren 'zorgcoördinatie acute zorg'. Indicatoren zijn weliswaar belangrijk, maar minstens zo belangrijk is het om van die indicatoren te leren.
2. Inbedden van deze indicatoren in een zogenaamd lerend systeem, zodat er ook daadwerkelijk van de indicatoren kan worden geleerd.

Methode

Aan de hand van een aantal stappen wordt een set van indicatoren ontwikkeld, waarbij verschillende belanghebbende partijen een actieve rol spelen, om zo te komen tot een breed gedragen set. Vervolgens worden de indicatoren nader omschreven als structuur-/proces-/uitkomstindicatoren, het veronderstelde werkingsmechanisme, en vervolgens beoordeeld in termen van onder meer beschikbaarheid van gegevens, registratielast, onderscheidend vermogen, verondersteld draagvlak, beïnvloedbaarheid.

Voor het tot stand komen van een lerend systeem wordt allereerst op zoek gegaan naar belemmerende en bevorderende factoren voor zo'n systeem. Vervolgens wordt met verschillende belangengroepen een bijeenkomst georganiseerd om deze factoren verder uit te werken en ervaring op te doen met discussies over de uitkomsten van indicatoren.

Resultaat

Het project levert een eerste set van haalbare indicatoren op die de monitor zorgcoördinatie moeten gaan vormen. Daarnaast wordt er advies gegeven over hoe die monitor ingezet kan worden in een learning community om tot leren en verbeteren te komen rond de invoer van zorgcoördinatie. Een en ander wordt verwerkt in een rapport.