Druk op huisartsenzorg leidt in Randstad tot andere vraagstukken dan daarbuiten

Door een combinatie van arbeidsmarkttekorten en hoge werkdruk staat het werk van zorgprofessionals steeds meer onder druk. De knelpunten in de huisartsenzorg, die gemonitord worden door het Nivel, verschillen flink per regio. Waar er in de Randstad met name een tekort aan doktersassistenten en een hoge werkdruk wordt ervaren, hebben praktijken in de noordelijke en zuidelijke regio’s vooral te maken met tekorten aan huisartsen. Per regio publiceert het Nivel een factsheet met de cijfers van 2020.

Ook in 2018 en 2019 bleken er flinke regionale verschillen te zien in de knelpunten op de arbeidsmarkt. Het Nivel onderzocht nu drie jaar op rij welke tekorten en problemen rond werkdruk en vacante functies er in welke regio’s waren. Ook onderzochten we de oplossingsrichtingen die huisartsenpraktijken in verschillende regio’s inzetten. Dit deden we aan de hand van een enquête onder huisartsenpraktijken.

Regio’s midden en Randstand hebben andere knelpunten dan noord en zuid

Praktijken in het midden van het land gaven minder vaak aan grote tekorten en werkdruk te ervaren onder huisartsen. Ook waren er minder knelpunten rond waarneming en praktijkopvolging. Praktijken in met name de Randstad ervaarden juist meer knelpunten rond de werkdruk, vacatures en tekorten voor doktersassistenten. Daarmee zien we een contrast met een aantal noordelijke en zuidelijke regio’s, waarin prakijken minder knelpunten ervaarden rondom doktersassistenten, maar juist bovengemiddeld meer rondom huisartsen.

De arbeidsmarktknelpunten verschillen flink per regio en knelpunten concentreren zich rond verschillende functies en thema’s. Dit geeft aan dat elke regio een arbeidsmarktbeleid dient te voeren dat past bij de specifieke situatie. Ook al is er geen eenduidig passende oplossing, regionale vergelijkingen zijn belangrijk om de arbeidsmarkt in de huisartsenzorg te blijven monitoren. Ronald BatenburgProgrammaleider Arbeids- en Organisatievraagstukken in de Gezondheidszorg

Regio’s die bovengemiddeld vaak problemen ervaarden met de knelpunten rond de functie van huisarts (links) en doktersassistenten (rechts). De kleuren geven aan op hoeveel knelpunt-indicatoren de regio’s 5% boven het landelijk gemiddelde scoorden.
 

Meer weten over de arbeidsmarktsituatie in uw regio en hoe deze afwijkt van hoe huisartsenpraktijken landelijk knelpunten ervaren? Open de gehele publicatie ‘De arbeidsmarkt van de Nederlandse huisartsenzorg in 2020’ of één van de regionale factsheets.

Over het onderzoek

De cijfers in het rapport en de factsheets zijn gebaseerd op de resultaten van een web-enquête die tussen eind 2020 en begin 2021 onder alle huisartsenpraktijken in Nederland is uitgezet. Van de aangeschreven praktijken heeft 15% de praktijkenquête geheel of gedeeltelijk ingevuld. De gegevens uit de praktijkenquête worden ook gebruikt om een (web)tool te ontwikkelen die huisartsenvoorzieningen ondersteunen bij het optimaliseren van hun personeelssamenstelling, het skillmix-instrument.

Alle informatie over onze onderzoeksreeksen omtrent regionale arbeidsmarkten voor huisartsen vindt u bij Arbeidsmarkt huisartsenzorg per regio – Beroepenregistraties.

De zorgprofessional van de toekomst

De komende jaren legt het Nivel, naast het reguliere onderzoek dat het doet, een focus op vier grote maatschappelijke ‘uitdagingen’ waar Nederland de komende jaren mee te maken heeft. Een van die uitdagingen heeft de naam ‘De zorgprofessional van de toekomst’ meegekregen. Arbeidsmarkttekorten, werkdruk, maar ook de ervaren regeldruk zorgen ervoor dat de kwaliteit van het werk van zorgprofessionals steeds meer onder druk komt te staan. Daarmee wordt de vraag steeds urgenter hoe we er als maatschappij voor kunnen zorgen dat zij de gevraagde kwaliteit van zorg kunnen blijven leveren. Met ons onderzoek willen we een bijdrage leveren aan het bieden van oplossingen voor deze vraagstukken. Met deze regionale factsheets voor de huisartsenzorg wordt ingespeeld op deze uitdaging.

Meer over deze en de andere drie uitdagingen die de komende jaren extra aandacht krijgen bij het Nivel, vindt u in onze Onderzoeksagenda 2022-2024.

Bekijk hieronder de video waarin Roland Friele de uitdaging 'De zorgprofessional van de toekomst' toelicht.