Fysiotherapeuten meten specifieke klachten van patiënten vaak slechts één keer tijdens herstelzorg na COVID-19

Fysiotherapeuten kunnen gebruikmaken van verschillende meetinstrumenten om de gezondheidstoestand van een patiënt te beoordelen of veranderingen in specifieke klachten vast te stellen. Voor een groot deel van de patiënten die fysiotherapie kregen na COVID-19 blijkt het echter niet mogelijk om op basis van de in het dossier geregistreerde resultaten van deze meetinstrumenten veranderingen in de gezondheidstoestand over de tijd te kunnen vaststellen. Dit blijkt uit onderzoek van het Nivel naar de geregistreerde meetinstrumenten bij fysiotherapie na COVID-19 binnen Nivel Zorgregistraties Eerste Lijn.

Patiënten die na COVID-19 klachten blijven ervaren kunnen verwezen worden naar paramedische zorgverleners, waaronder de fysiotherapeut. De fysiotherapeut kan meetinstrumenten, bijvoorbeeld een vragenlijst of looptest, inzetten om meer inzicht te krijgen in de ernst van de klachten bij aanvang van de behandeling en het verloop ervan gedurende de behandeling. In dit onderzoek werd bij fysiotherapeuten die deelnemen aan Nivel Zorgregistraties Eerste Lijn gekeken hoe vaak de aanbevolen meetinstrumenten uit de standpunten van het Koninklijk Nederlands Genootschap voor Fysiotherapie (KNGF) en de richtlijnen voor de landelijke ParaCov-studie werden geregistreerd.

Gezondheidssituatie patiënt wordt niet consequent geregistreerd tijdens behandeling

Bij ongeveer de helft van de patiënten (55%) werd minimaal één meetinstrument meerdere malen ingezet door de fysiotherapeut gedurende de behandeling na COVID-19. Het meetinstrument ‘patiëntspecifieke klachten’ (PSK) werd hiervoor het meest gebruikt. Voor iets minder dan de helft van de patiënten werden specifieke meetinstrumenten echter maar één keer gebruikt, om de gezondheidssituatie te bepalen. Voor dit deel van de patiënten kunnen eventuele veranderingen in hun klachten daarom niet worden geëvalueerd.

Activiteit, spierkracht, conditie en vermoeidheid van patiënt meest gemeten

Meetinstrumenten kunnen worden ingedeeld in specifieke domeinen, zoals spierkracht of fysiek functioneren. Domeinen als activiteit, spierkracht, conditie en vermoeidheid werden door fysiotherapeuten het meest getest. Daarnaast gebruikten zij vaak meetinstrumenten voor pijn en benauwdheid. Deze meetinstrumenten stonden echter niet in de lijst met aanbevelingen.

Over het onderzoek

In de studie is gebruikgemaakt van data uit de periode maart 2020 tot en met december 2021 uit de database van Nivel Zorgregistratie Eerste Lijn, afkomstig van ongeveer vierhonderd fysiotherapiepraktijken verspreid over Nederland. In deze periode is bij16.277 patiënten een  COVID-19 behandeling afgesloten waarbij bovendien minimaal één van de aanbevolen meetinstrumenten is geregistreerd. De selectie van meetinstrumenten is gebaseerd op de aanbevolen meetinstrumenten in de COVID-19-standpunten van het Koninklijk Nederlands Genootschap voor Fysiotherapie (KNGF) en de richtlijnen uit de ParaCov-studie. De ParaCov-studie wordt in samenwerking tussen verschillende universiteiten, hogescholen en het Nivel uitgevoerd om de paramedische herstelzorg te evalueren.