Nivel-onderzoeksprogramma Zorg vanuit Patiëntenperspectief

De gezondheidszorg dient bij te dragen aan een betere gezondheid en hogere levenskwaliteit van de patiënt. Wij onderzoeken hoe patiënten de zorg ervaren en wat ze vinden van de kwaliteit ervan. Met deze kennis stimuleren we zorgaanbieders om zo patiëntgericht mogelijk te werken.

Om de kwaliteit en effectiviteit van de zorg goed te kunnen beoordelen is het essentieel de mening van de patiënt te kennen en erbij te betrekken.

Kernvragen

  • Wat vinden patiënten van de zorg en welke keuzes maken zij hierin?
  • Hoe kunnen we ze betrekken bij hun eigen zorg?
  • Hoe kunnen we patiëntervaringen het best registreren, interpreteren en gebruiken?
  • Wat vinden patiënten belangrijk? Krijgen ze wat ze willen en in hoeverre verschilt dat tussen zorgaanbieders?

    Het Nivel onderzoekt …Het Nivel onderzoekt …

    Binnen het Nivel-onderzoeksprogramma Zorg vanuit Patiëntenperspectief doen we onderzoek op verschillende vlakken binnen de zorg bekeken vanuit de patiënt zelf. We gebruiken hier verschillende methoden voor. We noemen vier projecten:

    1. Dossier PREMs en PROMs: kwaliteit meten vanuit patiëntenperspectief

    Het Nivel onderzoekt hoe we patiënten het best kunnen bevragen over hun meningen en ervaringen met de zorg. Hiervoor ontwikkelen we vragenlijsten: PREMs en PROMs.In het Dossier PREMs en PROMs: kwaliteit meten vanuit patiëntenperspectief vindt u hier meer over.

    • Patient Reported Experience Measures (PREMs) zijn enquêtes waarin we de patiënt vragen stellen over de kwaliteit van de geboden zorg. Een bekend voorbeeld van PREMs in Nederland is de Consumer Quality Index (CQI) die we hebben ontwikkeld, waarmee het meten van klantervaringen in de eerste lijn op een gestandaardiseerde manier plaatsvindt.
    • We kijken ook naar de resultaten van de zorg zoals de patiënten die ervaren. Dit noemen we Patient Reported Outcome Measures (PROMs). Een cruciale vraag voor de komende jaren is hoe we informatie van patiënten beter kunnen gebruiken en interpreteren.
    Wij willen weten wat patiënten en burgers bezighoudt in de zorg.
    Profile picture for user n.bos@nivel.nl

    2. Onderzoek met het Burgerplatform van het Nivel

    Om meer en dieper inzicht te krijgen in wat patiënten en burgers bezighoudt maken we regelmatig gebruik van ons Burgerplatform.

    Onderzoek met een Burgerplatform Een onderzoeksmethode van het Nivel, met mensen uit onze panels

    Het Burgerplatform is een methode om burgers en patiënten te laten meepraten over complexe vraagstukken binnen de gezondheidszorg. De burgers vinden we in een van onze panels en via onze netwerken; voor elk onderwerp kunnen we gericht en snel een relevante groep mensen bij elkaar brengen, vaak met mensen uit ons Consumentenpanel Gezondheidszorg.
    Met introducterende presentaties,  interactieve oefeningen en de kruisbestuiving die plaatsvindt tussen de deelnemers registreren we hoe burgers aankijken tegen een gekozen thema.
    Met hun actieve inbreng kunnen beleidsmakers en zorgverleners hun beleid en de uitwerking hiervan in de praktijk toetsen en verbeteren.

    3. De Transparantiemonitor (2018-2023)

    De Transparantiemonitor een langlopend project dat zich richt op de vraag hoe transparantie in de zorg zich ontwikkelt en wat dat oplevert in termen van ‘best passende zorg’. Wij onderzoeken transparantie in de zorg elk jaar vanuit een eigen, onderscheidende invalshoek.

    In ons onderzoek in 2021-2022 hebben we vier verschillende manieren die bijdragen aan de best passende zorg voor de patiënte centraal gesteld. In de infographic zijn deze weergegeven als vier 'knoppen waaraan gedraaid kan worden’ om zorggebruikers te helpen op weg naar de best passende zorg (klik op de afbeelding om de hele infographic te openen).

    Nivel-Infrographic-transparantiemonitor

    In ons onderzoek in 2018-2021 hebben wij verschillende onderwerpen terugkerend gemonitord onder artsen en zorggebruikers. 

    1. Best passende zorg inzichtelijk maken voor patiënten: we brengen in kaart welke initiatieven er zijn ondernomen die raakvlakken hebben met transparantie in de zorg en/of de best passende zorg voor patiënten, bijvoorbeeld kwaliteitsregistraties, keuzehulpen of PROMs (Patient Reported Outcome Measures).
    2. Jaarlijkse peilingen van burger- en artsenperspectief op transparantie in de zorg: we geven inzicht in de ontwikkelingen op het gebied van transparantie in de zorg en signaleren we eventuele knelpunten of verbeterpunten.
    3. Wat levert transparantie in de zorg op: we creëren helderheid over wat transparantie in de zorg oplevert, voor zowel de patiënt als de zorgprofessional.

    Meer weten?Meer weten?

    In Dossier Transparantiemonitor vindt u al ons onderzoek over transparantie in de zorg vanaf 2018 bij elkaar.

    Verbinding tussen wetenschap, beleid en praktijkVerbinding tussen wetenschap, beleid en praktijk

    De manier waarop we verbinding maken tussen onderzoek, beleid en praktijk hangt af van de context en van het soort onderzoek.

    Nauwe samenwerking met betrokken partijen en patiënten

    Bij het opzetten en uitvoeren van een project werken we het liefst nauw samen met betrokken partijen en patiënten. Hiertoe maken we gebruik van de inbreng van begeleidingscommissies, focusgroepen, het Burgerplatform en interviews. Ook werken we samen met beleidsmakers, vaak deels op locatie.

    Zelfstandig onderzoek in contact met onderzoeksveld

    Waar intensieve samenwerking om praktische of principiële redenen minder voor de hand ligt, voeren we een onderzoek zelfstandig uit. Dit kan voorkomen wanneer samenwerking de onafhankelijkheid van de onderzoekers in de weg staat. Wanneer we een project zelfstandig uitvoeren houden we wel contact met de mensen die werken binnen ons onderzoeksveld. Op die manier sluiten resultaten altijd goed aan bij wat de praktijk nodig heeft. Bij samenwerkingsprojecten en co-creatie wisselen we al tijdens het onderzoeksproces kennis uit. Zodoende heeft het onderzoek al impact voordat de uiteindelijke resultaten beschikbaar zijn.

    Verbinding

    Maatschappelijke impactMaatschappelijke impact

    Ons onderzoek heeft een aantal directe maatschappelijke effecten die duidelijk zichtbaar zijn in de zorg. Het gebruik van de ingevulde PROMs en PREMs en de verhalen van patiënten in onze onderzoeken dragen indirect bij aan een betere positie van de patiënt. Waar mogelijk neemt deze zelf beslissingen over zijn/haar zorg.

    Bos, N. Nivel-onderzoeksprogramma Zorg vanuit Patiëntenperspectief . Uit: www.nivel.nl [Laatst gewijzigd op 12-02-2024; geraadpleegd op 19-03-2024]. URL: https://www.nivel.nl/nl/nivel-onderzoeksprogrammas/zorg-vanuit-patientenperspectief