Monitoring (infectie)ziekten in Nederland met de Nivel Peilstations, 2014 - continu

Duur: jan 2014 - continu

Nivel Peilstations: huisartsenpraktijken binnen Nivel Zorgregistraties Eerste Lijn

De Nivel Peilstations zijn huisartsenpraktijken die voor het Nivel aanvullende informatie verzamelen over heersende ziekten in Nederland; ze verzamelen gegevens die niet routinematig worden geregistreerd in de huisartsinformatiesystemen (HIS’sen) van de deelnemende huisartsenpraktijken aan Nivel Zorgregistraties Eerste Lijn.
De Nivel Peilstations zijn sinds 2014 een onderdeel van de Nivel-onderzoeksinfrastructuur Nivel Zorgregistraties Eerste Lijn.

Landelijk dekkend

De Peilstations vormen een landelijk netwerk van huisartspraktijken dat qua ingeschreven patiënten ongeveer 0,7% van de Nederlandse bevolking bestrijkt. Bij de samenstelling van het netwerk is rekening gehouden met een geografische spreiding en met de spreiding naar ‘omgevingsadressendichtheid’, een indicator voor bevolkingsdichtheid.

Peilstations: methode verzamelen aanvullende gegevens over ziekten

De Peilstations leggen wekelijks gegevens vast met betrekking tot bepaalde ziektebeelden, gebeurtenissen en verrichtingen in de huisartsenpraktijk. Sinds 2009 worden de gegevens over de rubrieken waarover gegevens worden verzameld, uitsluitend elektronisch vastgelegd en aangeleverd.

Werkwijze: de Peilstationsmodule

De huisartsinformatiesystemen (HISsen) bevatten een applicatie, de z.g. Peilstationsmodule, die het vastleggen van deze gegevens faciliteert. Voor de deelnemende praktijk die gebruikmaakt van een HIS waarin deze module (nog) niet geïntegreerd kon worden, is een webapplicatie beschikbaar. Over aanvullende gegevens wordt separaat gerapporteerd in artikelen en rapporten.

Resultaten

Jaarlijks vindt een update plaats van de gegevens over de samenstelling van de patiëntenpopulaties ingeschreven bij de Peilstationspraktijken naar leeftijd en geslacht. Op deze wijze is de populatie bekend waarop de verzamelde gegevens betrekking hebben (de epidemiologische noemer). Over het algemeen worden frequenties naar leeftijdsgroep per 10.000 mannen of vrouwen berekend.

Rubrieken waarover gegevens worden verzameld

Elk jaar worden de rubrieken waarover gegevens verzameld worden, door een adviescommissie vastgesteld. Hierbij worden ook verzoeken of suggesties van anderen voor nieuwe rubrieken in overweging genomen. Wordt een nieuwe rubriek vastgesteld, dan wordt bepaald wie de rubriekhouder is: de persoon intern binnen het Nivel, of extern die de gegevens over het betreffende onderwerp nader analyseert.

Nieuwe rubrieken

Voor een nieuwe rubriek moet ten minste aan vijf voorwaarden worden voldaan:

1. Het belang van het onderwerp moet worden beschreven.
2. Er moeten strenge en duidelijke criteria (kunnen) worden geformuleerd aangaande de te registreren ziekte of gebeurtenis.
3. Het toepassen van deze criteria mag niet te tijdrovend zijn en moet inpasbaar zijn in de reguliere praktijkvoering van de huisarts.
4. Er moet sprake zijn van behoefte aan de te verzamelen informatie op nationaal representatief niveau.
5. De Peilstations vormen de meest geschikte informatiebron.

Stopzetten rubrieken

De registratie voor een rubriek wordt stopgezet wanneer een of meer van de volgende situaties zich voordoen:

1. indien naar de mening van de rubriekhouder voldoende gegevens zijn verzameld over een periode die lang genoeg is
2. indien een ander registratiesysteem min of meer dezelfde informatie gaat verzamelen
3. indien de financiële middelen ontbreken
4. indien er onoverkomelijke andere problemen zijn gerezen bij het registreren van de gegevens