De Peilstations zijn huisartsenpraktijken binnen Nivel Zorgregistraties Eerste Lijn die zich inzetten voor de wekelijkse surveillance en voor het genereren van extra gegevens over een selectie gezondheidsproblemen in Nederland, die ieder jaar opnieuw wordt vastgesteld. Afhankelijk van het onderwerp wordt hierover wekelijks (bij griep) of op jaarbasis gerapporteerd.
Binnen Nivel Zorgregistraties Eerste Lijn zijn zo’n 140 Peilstations actief. Deze huisartsenpraktijken leveren aanvullende informatie over actuele gezondheidsproblemen in Nederland, informatie die niet uit de verzamelde registraties van Nivel Zorgregistraties Eerste Lijn kan worden verkregen.
Vanaf begin augustus 2023 komen er meer patiënten met longontsteking (pneumonie) bij de huisarts dan in eerdere jaren, ook de jaren voor de coronapandemie. Er zijn opvallend veel kinderen en jongeren met longontsteking en het aantal blijft stijgen.
Elke woensdagmiddag rapporteert het Nivel de actuele cijfers ziekten per week, waaronder die van longontsteking, op zijn website.
Om beter zicht te krijgen op de oorzaak van de longontstekingen gaat het Nivel huisartsen die deelnemen aan het Nivel Peilstationnetwerk vragen extra keel- en neusmonsters op te sturen naar het RIVM. Het gaat dan om monsters van kinderen van 0-14 jaar met een longontsteking. In het laboratorium onderzoekt het RIVM dan welke virussen en bacteriën in de monsters zitten.
1. Zo’n 140 Peilstations werken mee aan de ‘pandemic preparedness’ van NederlandIn totaal zijn sinds 2022 140 huisartsenpraktijken, alle deel uitmakend van Nivel Zorgregistraties Eerste Lijn, actief als Peilstation om de 'pandemic preparedness' in de Nederlandse gezondheidszorg te optimaliseren. Zij sturen monsters van patiënten met griep- en corona-achtige klachten en andere respiratoire klachten naar het RIVM voor nader onderzoek, ten behoeve van de surveillance van respiratoire infectieziekten als griep en COVID-19.
Resultaat: wekelijkse rapportage griep en COVID-19De Nivel Peilstations rapporteren sinds 1970 over het aantal patiënten met een influenza-achtig ziektebeeld voor de landelijke griepsurveillance. Niet iedereen die griep heeft is besmet met het influenzavirus, daarom spreken we van ‘influenza-achtig ziektebeeld’ (IAZ) oftewel ‘griepachtige klachten’. Bij een aantal patiënten met IAZ of een andere acute respiratoire infectie (ARI, oftewel luchtweginfectie) nemen de Peilstation-huisartsen een monster af. Het RIVM onderzoekt deze op influenzavirus, SARS-CoV-2-virus (dat de ziekte COVID-19 kan veroorzaken) en een aantal andere luchtwegvirussen.
De cijfers van heersende ziekten, waaronder griep en COVID, worden wekelijks gepubliceerd op onze website en in de wekelijkse Nivel Surveillance Bulletins, te vinden bij Actuele cijfers ziekten per week (surveillance).
Zo'n 40 Peilstations leveren daarnaast aanvullende gegevens over andere gezondheidsproblemenZo'n veertig van deze 140 Peilstations, verspreid over heel Nederland (zie figuur), leveren daarnaast aanvullende gegevens over een aantal specifieke gezondheidsproblemen, gebeurtenissen en handelingen. Ieder jaar wordt vastgesteld waar de focus voor dat jaar op ligt.
In 2022 worden door de Peilstations aanvullende gegevens verzameld over:
In 2022 worden door de Peilstations aanvullende gegevens verzameld over:
Resultaat: Jaarrapportages PeilstationsElk jaar publiceert het Nivel een jaarrapport met de verzamelde gegevens van de Peilstations van het betreffende jaar. Bij de resultaten van onderzoek kunt u alle jaarrapporten van de Peilstations, die teruggaan tot 1972, vinden.
Zelf gegevens verzamelen met behulp van de PeilstationsOok u kunt door eigen onderzoek gebruikmaken van gegevens die de Peilstations verzamelen. Mocht u een nieuw onderwerp willen onderzoeken, dan is het goed te weten dat de gegevens van de Peilstations ter beschikking worden gesteld indien het onderwerp van onderzoek voldoet aan de volgende criteria:
Wilt u meer informatie over de mogelijkheden? Neem dan gerust contact op met een van de contactpersonen rechts.
Informatie specifiek voor de deelnemende PeilstationsAls Peilstations levert u ons aanvullende gegevens over eerstelijnszorg, met name over het optreden van plotselinge veranderingen in het heersende ziektebeeld. Daarmee speelt u een zeer belangrijke rol in onder andere onze griepsurveillance.
