Nivel Peilstations - voor aanvullende gegevens over ziekten

Naast de registraties van Nivel Zorgregistraties Eerste Lijn

De Peilstations zijn huisartsenpraktijken binnen Nivel Zorgregistraties Eerste Lijn die zich inzetten voor de wekelijkse surveillance en voor het genereren van extra gegevens over een selectie gezondheidsproblemen in Nederland, die ieder jaar opnieuw wordt vastgesteld. Afhankelijk van het onderwerp wordt hierover wekelijks (bij griep) of op jaarbasis gerapporteerd.

Binnen Nivel Zorgregistraties Eerste Lijn zijn zo’n 140 Peilstations actief. Deze huisartsenpraktijken leveren aanvullende informatie over actuele gezondheidsproblemen in Nederland, informatie die niet uit de verzamelde registraties van Nivel Zorgregistraties Eerste Lijn kan worden verkregen. 

1. Zo’n 140 Peilstations werken mee aan de ‘pandemic preparedness’ van Nederland1. Zo’n 140 Peilstations werken mee aan de ‘pandemic preparedness’ van Nederland

In totaal zijn sinds 2022 140 huisartsenpraktijken, alle deel uitmakend van Nivel Zorgregistraties Eerste Lijn, actief als Peilstation om de 'pandemic preparedness' in de Nederlandse gezondheidszorg te optimaliseren. Zij sturen monsters van patiënten met griep- en corona-achtige klachten en andere respiratoire klachten naar het RIVM voor nader onderzoek, ten behoeve van de surveillance van respiratoire infectieziekten als griep en COVID-19.

Video: Afnemen neus- en keelmonsters door Peilstation-huisartsenpraktijken, voor de surveillance op luchtwegvirussen

Resultaat: Wekelijkse rapportage griep en COVID-19Resultaat: wekelijkse rapportage griep en COVID-19

De Nivel Peilstations rapporteren sinds 1970 over het aantal patiënten met een influenza-achtig ziektebeeld voor de landelijke griepsurveillance. Niet iedereen die griep heeft is besmet met het influenzavirus, daarom spreken we van ‘influenza-achtig ziektebeeld’ (IAZ) oftewel ‘griepachtige klachten’. Bij een aantal patiënten met IAZ of een andere acute respiratoire infectie (ARI, oftewel luchtweginfectie) nemen de Peilstation-huisartsen een monster af. Het RIVM onderzoekt deze op influenzavirus, SARS-CoV-2-virus (dat de ziekte COVID-19 kan veroorzaken) en een aantal andere luchtwegvirussen.

De cijfers van heersende ziekten, waaronder griep en COVID, worden wekelijks gepubliceerd op onze website en in de wekelijkse Nivel Surveillance Bulletins, te vinden bij Actuele cijfers ziekten per week (surveillance).

2. Zo'n 40 Peilstations leveren daarnaast aanvullende gegevens over andere gezondheidsproblemenZo'n 40 Peilstations leveren daarnaast aanvullende gegevens over andere gezondheidsproblemen

Zo'n veertig van deze 140 Peilstations, verspreid over heel Nederland (zie figuur), leveren daarnaast aanvullende gegevens over een aantal specifieke gezondheidsproblemen, gebeurtenissen en handelingen. Ieder jaar wordt vastgesteld waar de focus voor dat jaar op ligt.

Nivel Spreiding Peilstations in Nederand.JPG

Onderwerpen 40 Peilstations 2023

In 2022 worden door de Peilstations aanvullende gegevens verzameld over:

  • Influenza(-achtig ziektebeeld) (griep en COVID-19)
  • Levenseinde
  • Anorexia nervosa, boulimia nervosa en eetbuistoornis
  • Blefaritis

Onderwerpen 40 Peilstations 2022

In 2022 worden door de Peilstations aanvullende gegevens verzameld over:

  • Influenza(-achtig ziektebeeld) (griep en COVID-19)
  • Levenseinde
  • Suïcide(pogingen)
  • Euthanasie
  • Anorexia nervosa, boulimia nervosa en eetbuistoornis
  • Palliatieve sedatie
  • Gastro-enteris
  • Roodvonk
  • Kleine kwalen

Resultaat: Jaarrapportages PeilstationsResultaat: Jaarrapportages Peilstations

Elk jaar publiceert het Nivel een jaarrapport met de verzamelde gegevens van de Peilstations van het betreffende jaar. Bij de resultaten van onderzoek kunt u alle jaarrapporten van de Peilstations, die teruggaan tot 1972, vinden.

NZR-peilstations-tijdlijn

Zelf gegevens verzamelen met behulp van de PeilstationsZelf gegevens verzamelen met behulp van de Peilstations

Ook u kunt door eigen onderzoek gebruikmaken van gegevens die de Peilstations verzamelen. Mocht u een nieuw onderwerp willen onderzoeken, dan is het goed te weten dat de gegevens van de Peilstations ter beschikking worden gesteld indien het onderwerp van onderzoek voldoet aan de volgende criteria:

  1. Het belang van het onderwerp moet duidelijk worden beschreven; er moet sprake zijn van behoefte aan de betreffende informatie op nationaal representatief niveau.
  2. Er moeten strenge en duidelijke criteria worden geformuleerd betreffende de te registreren ziekte of gebeurtenis.
  3. Het toepassen van deze criteria mag voor de Peilstation-huisartsenpraktijken niet te tijdrovend zijn en moet inpasbaar zijn in de reguliere praktijkvoering.
  4. De Peilstationsregistratie vormt de meest geschikte informatiebron voor uw onderzoek.

Wilt u meer informatie over de mogelijkheden? Neem dan gerust contact op met een van de contactpersonen rechts.

Informatie specifiek voor de deelnemende PeilstationsInformatie specifiek voor de deelnemende Peilstations

Als Peilstations levert u ons aanvullende gegevens over eerstelijnszorg, met name over het optreden van plotselinge veranderingen in het heersende ziektebeeld. Daarmee speelt u een zeer belangrijke rol in onder andere onze griepsurveillance.

  • Bij Informatie voor deelnemende Peilstations vindt u alle informatie die u als Peilstation nodig hebt om uw gegevens aan te leveren. Via deze pagina kunt u inloggen op de Peilstationsmodule en vindt u de toelichting hierbij. Heeft u als deelnemend Peilstation logistieke of praktische vragen over de Peilstationsmodule? Of heeft u vragen over de vragenlijsten die u ontvangt? Bekijk de informatie aldaar of neem contact op met zorgregistraties@nivel.nl.
  • Meer informatie over de methodiek die het Nivel aanhoudt bij het vastleggen en aanleveren van de zorggegevens van deelnemende zorgverleners, ook de Peilstations, vindt u bij Methode vaststellen weekcijfers aandoeningen - Surveillance.
Veldhuijzen, N, Hooiveld, M, Overbeek, L. Nivel Peilstations - voor aanvullende gegevens over ziekten. Uit: www.nivel.nl [Laatst gewijzigd op 16-10-2023; geraadpleegd op 28-11-2023]. URL: https://www.nivel.nl/nl/panels-en-registraties/nivel-zorgregistraties-eerste-lijn/methoden/methoden-cijfers-ziekten/methode-nivel-peilstations