Rol huisarts in de eerstelijnszorg
Voor de meeste gezondheidsproblemen is de huisartsenpraktijk de eerste plek waar men aanklopt voor professionele hulp. Voor het raadplegen van specialistische hulp is meestal een verwijzing van een huisarts nodig. Hierdoor heeft de huisarts de functie van poortwachter in de zorg.
Wat valt op, als we de verschillende overzichten op de onderliggende pagina's bekijken:
Kernpunten huisartsenzorg, 2020 en voorgaande jaren
Patiëntkenmerken
- Ongeveer een derde deel van de ingeschreven patiënten van de huisartsenpraktijk is in 2020 tussen de 18 en 44 jaar oud, de gemiddelde leeftijd van de ingeschreven patiënten is 42 jaar.
- Het percentage vrouwen dat in 2020 staat ingeschreven in de huisartsenpraktijk is vrijwel gelijk aan het percentage mannen.
Omvang zorggebruik
- Driekwart (75%) van de ingeschreven patiënten heeft in 2020 een of meer contacten met de huisarts. Dit is lager ten opzichte van 2019.
- Patiënten hebben in 2020 gemiddeld 4,9 keer contact met de huisartsenpraktijk.
- Het aantal contacten met de huisarts is in 2020 afgenomen, het aantal contacten met de POH-GGZ is juist gestegen.
- Het aantal contacten met de huisartsenpraktijk is vooral sterk gedaald in de leeftijdscategorieën onder de 18 jaar.
- Patiënten van 85 jaar of ouder hadden het vaakst contact met de huisartsenpraktijk (gemiddeld 15,4 keer).
- Het totaal aantal M&I-verrichtingen in 2020 daalde met 11% ten opzichte van 2019 naar 165,5 per 1.000 patiënten.
Gezondheidsproblemen
- Urineweginfectie is de meest voorkomende reden om contact op te nemen met de huisartsenpraktijk. In 2020 zijn er per 1000 ingeschreven patiënten 150 contacten voor hypertensie zonder orgaanbeschadiging (2,8% van alle contacten).
- Op de tweede en derde plek komen hypertensie zonder orgaanschade (2,6%) en diabetes mellitus (1,9%).
- De twee meest voorkomende gezondheidsproblemen bij mannen in 2020 zijn hypertensie zonder orgaanschade en diabetes mellitus; bij vrouwen zijn dit urineweginfectie hypertensie zonder orgaanschade.
- Van 74% van alle acute klachten en aandoeningen is de incidentie in 2020 afgenomen ten opzichte van het jaar ervoor.
- Bij langdurige en chronische aandoeningen is het aantal nieuwe patiënten afgenomen in respectievelijk 90% en 84% van de gevallen.
Voorgeschreven geneesmiddelen
- Zo’n twee derde van de patiënten in de huisartsenpraktijk krijgt in 2020 ten minste één keer een geneesmiddel voorgeschreven, een afname van bijna 5% ten opzichte van 2020.
- Maagzuurremmers zijn het meest voorgeschreven, namelijk bij 15% van de patiënten.
- Het percentage patiënten dat een antibioticum krijgt voorgeschreven is de afgelopen jaren gedaald. In 2020 was er een afname van 17% ten opzichte van het jaar daarvoor.
Verwijzingen naar tweede lijn
- In 2020 zijn er 248 verwijzingen naar een medisch specialist uitgeschreven per 1.000 patiënten. Een afname van 19% ten opzichte van 2019.
- Vrouwen worden vaker doorverwezen dn mannen, met name in de leeftijdsgroep 18-64 jaar.
- De meeste verwijzingen waren naar dermatologie, oogheelkunde, KNO-heelkunde en orthopedie.
- In 2020 is er in alle specialismen een afname in het aantal verwijzingen, behalve naar psychiatrie.
NB Informatie over gezondheidsproblemen, gebeurtenissen en verrichtingen waar huisartsen mee te maken hebben, vindt u bij onze cijfers over aandoeningen: Jaarcijfers aandoeningen: aanvullende gegevens Peilstations.
Bronnen en verantwoording cijfers huisartsenzorg
Alle cijfers die we bij 'Cijfers zorgverlening huisartsenzorg' presenteren, komen voort uit het analyseren van de gegevens die Nivel Zorgregistraties Eerste Lijn verzamelt bij aangesloten huisartsenpraktijken. Bijna alle huisartsen houden een digitaal patiënteninformatiesysteem bij. Hierin staan gegevens over gezondheidsproblemen, contacten, voorgeschreven geneesmiddelen en uitslagen van diagnostische tests.
- Cijfers 2020: de cijfers over de Zorg door de huisarts zijn gebaseerd op gegevens van Nivel Zorgregistraties Eerste Lijn van ongeveer 369 huisartsenpraktijken met in totaal bijna 1,6 miljoen ingeschreven patiënten. Het gerapporteerde aantal patiënten en praktijken kan per analyse verschillen. Bij deze cijfers zijn de aanvullende gegevens die de Peilstations verzamelen niet meegenomen.
- Methode en verantwoording vaststellen cijfers: bij Methode vaststellen cijfers zorgverlening huisartsen vindt u informatie over onze werkwijze bij het vaststellen van de cijfers.
- Eerdere jaarrapporten 'Zorg door de huisarts' - cijfers en achtergrondinformatie
-
Meer informatie over het vakgebied huisartsgeneeskundige zorg: Beroepenregistraties in de zorg
In Nederland zijn ongeveer 5.000 huisartsenpraktijken. In toenemende mate zijn dit meermanspraktijken en praktijken in gezondheidscentra; de solistisch werkende huisarts komt steeds minder vaak voor.
Meer informatie over de ontwikkelingen en trends binnen (onder andere) het vakgebied huisartsgeneeskundige zorg is te vinden bij Beroepenregistraties in de Gezondheidszorg, waar u rapportages vindt met de jaarcijfers over de zorgverlening van (onder andere) huisartsen en informatie over de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt van (onder andere) huisartsen.
Wat kan Nivel Zorgregistraties Eerste Lijn voor u doen?
De gegevens van Nivel Zorgregistraties Eerste Lijn vormen een rijke bron van informatie. U kunt te allen tijde contact met ons opnemen voor vragen of meer informatie.
We kijken ernaar uit in contact met u te komen!
Nielen, M., Hek, K., Korevaar, J., Dijk, L. van, Weesie, Y. Cijfers zorgverlening huisartsen - Nivel Zorgregistraties Eerste Lijn. Uit: www.nivel.nl [Laatst gewijzigd op 18-11-2021; geraadpleegd op 05-12-2021]. URL: https://www.nivel.nl/nl/nivel-zorgregistraties-eerste-lijn/cijfers-zorgverlening-huisartsen
