Zorg verleend door de huisarts - aard en omvang

Patiëntkenmerken

• Ongeveer een derde deel van de ingeschreven patiënten van de huisartsenpraktijk is in 2021 tussen de 18 en 44 jaar oud, de gemiddelde leeftijd van de ingeschreven patiënten is 42 jaar.
• Het percentage vrouwen dat in 2021 staat ingeschreven in de huisartsenpraktijk is vrijwel gelijk aan het percentage mannen.

Omvang zorggebruik

• Driekwart (76,6%) van de ingeschreven patiënten bij een huisarts had in 2021 minimaal één contact met de huisartsenpraktijk. Dit percentage is 2,1% lager dan in 2019 en wordt voornamelijk veroorzaakt doordat minder 5-17 jarigen contact hadden met de huisartsenpraktijk (-7,5%).
• Patiënten hadden in 2021 gemiddeld 5,1 keer contact met de huisartsenpraktijk. Het gemiddelde aantal contacten met de praktijk is ongeveer weer op niveau van 2019, met uitzondering van 5-17 jarigen (-10,0%). 
• De contacten met de huisartsenpraktijk in 2021 betroffen hoofdzakelijk contacten met de huisarts (83,2%). Consulten van minder dan 5 minuten en consulten van 5 tot 20 minuten (resp. gemiddeld 1,4 en 2,1 contacten per patiënt) zijn het meeste gedeclareerd, die gemiddeld het hoogste lagen bij patiënten van 85 jaar en ouder (resp. gemiddeld 4,5 en 4,6 contacten per patiënt).
• Het aantal consulten bij de POH-GGZ in 2021 was 172,3 per 1000 ingeschreven patiënten. Dit is 14,6% hoger dan in 2019. De meeste contacten met de POH-GGZ waren consulten van 20 minuten en langer (136 contacten per 1.000 ingeschreven patiënten).
• Het aantal gedeclareerde modernisering en innovatie (M&I)-verrichtingen was 187,1 per 1.000 ingeschreven patiënten in 2021; dit is vergelijkbaar met het jaar 2019. Bij zowel mannen als vrouwen werd de M&I-verrichting ‘Intensieve zorg, dag’ het meeste gedeclareerd. Deze verrichting mocht vanaf maart 2020 gebruikt worden voor huisbezoek bij (mogelijke) gevallen van COVID-19.

Gezondheidsproblemen

• Het totaal aantal ziekte-episodes lag in 2021, na een daling in 2020, weer op hetzelfde niveau als in 2019. De sterkste toename ten opzichte van 2019 vond plaats bij klachten en aandoeningen van de huid (+9,8%) en algemene klachten (+5,7%). De sterkste afname vond plaats bij klachten en aandoeningen de luchtwegen (-8,1%), het cardiovasculair stelsel (-6,4%)
• Van 40% van alle acute klachten en aandoeningen is de incidentie in 2021 toegenomen ten opzichte van 2019. Bij langdurige en chronische aandoeningen was het aantal nieuwe patiënten toegenomen in respectievelijk 32% en 34% van de gevallen. 
• Urineweginfectie is de meest voorkomende reden om contact op te nemen met de huisartsenpraktijk. In 2021 zijn er per 1.000 ingeschreven patiënten 147 contacten voor urineweginfecties (2,8% van alle contacten). Op de tweede en derde plek komen essentiële hypertensie zonder orgaanschade (2,6%) en diabetes mellitus (1,9%).
• De twee meest voorkomende gezondheidsproblemen bij mannen in 2021 zijn hypertensie zonder orgaanschade en diabetes mellitus; bij vrouwen zijn dit urineweginfectie en hypertensie zonder orgaanschade.

Voorgeschreven geneesmiddelen

• Twee derde van de bij de huisarts ingeschreven patiënten kreeg in 2021 één of meer geneesmiddelvoorschriften. Dit is iets lager dan in 2019 (-5,0%). Vooral bij patiënten tot 18 jaar is het aantal patiënten met minimaal 1 voorschrift gedaald in vergelijking met 2019. 
• Het percentage patiënten dat een antibioticum kreeg voorgeschreven is de afgelopen jaren gedaald. In 2021 was er een afname van 19,2% te zien ten opzichte van 2019.
• Maagzuurremmers zijn de meest voorgeschreven geneesmiddelen in de huisartsenpraktijk: 15% van de ingeschreven patiënten in de huisartsenpraktijk kreeg tenminste één keer dit geneesmiddel in 2021 voorgeschreven.
• Geneesmiddelen voor hoge bloeddruk worden het meeste voorgeschreven in de leeftijdsgroep van 45 jaar en ouder. Bij 0-17 jarigen staan geneesmiddelen voor eczeem, impetigo en hooikoorts bovenaan, bij 18 tot 45-jarigen anticonceptie- en hooikoortsmiddelen.

Verwijzingen naar tweede lijn

• In 2021 zijn er per 1.000 ingeschreven patiënten 327,1 verwijzingen uitgeschreven voor een medisch specialist. Dit is een toename van 7,0% ten opzichte van voor de COVID-19 pandemie (2019).
• Er worden meer vrouwen dan mannen verwezen naar een medisch specialist. Dit verschil is met name zichtbaar in de leeftijdsgroep van 18-64 jaar. 
• De meeste verwijzingen vonden in 2021 plaats naar dermatologie (10,0%), gevolgd door oogheelkunde (9,3%), KNO-heelkunde (8,9%) en orthopedie (8,8%). In 2021 is er een toename in het aantal verwijzingen bij alle specialismen. Voor de meeste specialismen betekent dit dat het aantal verwijzingen weer ongeveer gelijk is aan het niveau van 2019. Alleen het aantal verwijzingen naar psychiatrie ligt flink hoger dan in 2019 (42,6%).